هەر یەکە لە گرووپە سیاسییەکان لە عێراق چەند کورسی پەرلەمانیان بەدەست هێناوە؟

 گرووپی نێودەوڵەتی: بە ڕاگەیاندنی ئەنجامی کۆتایی هەڵبژاردنەکانی پەرلەمانی عیراق لەلایەن کۆمیساریای باڵای هەڵبژاردنەکانەوە لە ڕۆژی ڕابردوودا ئاشکرا بوو کە هەر یەکە لە هاوپەیمانیە سەرکەوتووەکان چەند کورسیان لە پەرلەمان بردووەتەوە؛ بەم پێیە هاوپەیمانی سەرۆک وەزیرانی ئێستای عێراق دەبێتە فراکسیۆنی زۆرینە لە پەرلەمان.

هاوپەیمانی سوودانی براوەی هەڵبژاردنەکانی پەرلەمانی

هاوپەیمانی ئاوەدانی و گەشە بە سەرۆکایەتی محەمەد شیاع سوودانی توانی بە وەدەست هێنانی 46 کورسی لە پەرلەمانی ئەو وڵاتە بە گشتی 329 کورسی زۆرینەی کورسیەکان بەدەست بهێنێت.

لەم دواییەشدا هاوپەیمانی چوارچێوەی هاوئاهەنگی شیعە لە بەیاننامەیەکدا گەورەترین فراکسیۆنی پەرلەمانی نوێی عێراقی ناساندووە و بەم پێیە لە هەوڵ بۆ بەربژێری سەرۆک وەزیری بۆ خولی داهاتوو هەواڵی دا.

ئەو هاوپەیمانیە هەروەها ڕایگەیاند کە هاوکاری نەتەوەیی گشت گیر بنەمای پەڕینەوە لە قۆناغی ئێستا و پتەو کردنی سەقامگیری سیاسی لە عێراقە.

پارتی حەلبووسی و هاوپەیمانی مالیکی لە پلەی دووهەم و سێهەم

پارتی تەقەدووم بە سەرۆکایەتی محەمەد حەلبووسی لە پلەی دووهەمدایە و 36 کورسی بەدەست هێناوە. هاوپەیمانی نووری مالیکی لە پلەی سێهەمە و 29 کورسی بەدەست هێناوە.

سادقوون و پارتی بارزانی

بزووتنەوەی سادقوون بە ڕێبەرایەتی قەیس خەزعەلی 28کورسی و پارتی دیمۆکراتی کوردستان بە سەرۆکایەتی مەسعوود بارزانی 27 نکورسی بەدەست هێناوە

بە گشتی هاوپەیمانی و لیستی گرووپە شیعەکان لە عێراق 187 کورسی، گرووپە سوننەکان 77 کورسی و کوردەکان 56 کورسیان بەدەست هێناوە. 9 کورسی دیکەش پشکی کەمینەکانە.

ئاستی بەشداری لە هەڵبژاردنەکان زیاتر لە56 لەسەد ڕاگەیێندراوە. شیاوی ئاماژەیە کە گەوەرترین فراکسیۆن مافی هەیە سەرۆک کۆمار، سەرۆکی پەرلەمان و جێگرەکانی و بەربژێری خۆی بۆ پۆستی سەرۆک وەزیری بناسێنێت.

قۆناغەکانی بەردەم عێراق دوای ڕاگەیاندنی ئەنجامی کۆتایی

حەمید سائیغ کارناسی پرسەکانی ماف لە گفتوگۆ لەگەڵ ئەلجەزیرە وتی کە دوای هەڵبژاردنەکان، گرینگترین قۆناغی یاسایی ڕەوتی پێکهێنانی حکومەتی نوێ لە عێراق دەتوانرێت لە 4 قۆناغی سەرەکی کورت بکرێتەوە:

یەکەم: ناڕەزایەتیەکاب و پاشان پشت ڕاست کردنەوەی ئەنجام لەلایەن دادگای فیدراڵەوە.

دووهەم: بانگهێشتی پەرلەمانی نوێ لەلایەن سەرۆک کۆمارەوە و بەڕێوەبردنی یەکەم کۆبوونەوە و هەڵبژاردنی سەۆکی پەرلەمان و 2 جێگری.

سێهەم: هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماری نوێ و ڕاسپاردنی بەربژێری گەورەترین فراکسیۆن بۆ هەڵبژارردنی وەزیرانی دەوڵەت.

چوارەم: دەسپێکی گفتوگۆکان لە نێوان فراکسیۆنە سەرکەوتووەکان بۆ پێکهێنانی حکومەتی نوێ.

کێ بۆ پێکهێنانی حکومەت ڕادەسپێردرێت؟

بە وتەی ئەو شرۆڤەکارەی پرسەکانی ماف، سەرۆک کۆمار دوای هەڵبژاردن، ئەبێ لە ماوەی 15 ڕۆژ لە ڕێکەوتی هەڵبژاردنەی خۆی، سەرۆک وەزیران بۆ پێکهێنانی کابینە ڕادەسپێرێت. بەربژێری سەرۆک وەزیری عێراق ئەبێ بە پێی مادەی 76ی دەستوور لە نێو ئەندامانی گەورەترین فراکسیۆنی پەرلەمانی هەڵببژێردێت. پۆستی سەرۆک وەزیری بە شێوەی نەریتی هی شیعەکانە.

محەمەد عەواد ،لێکۆڵەری کاروباری هەڵبژاردنەکان دەڵێ: هەڵبژاردنی سەرۆک کۆمار پێویستی بە زۆرینەی دوو لەسەر سێی ژمارەی ئەندامانی پەرلەمانە واتا 220 پەرلەمانتار، لە حاڵێکدا کە هەڵبژاردنی سەرۆک وەزیران و سەرۆکی پەرلەمان بە زۆرینەی نیوە و یەک دەنگ ئەنجام دەدرێت.

ئایا سیناریۆی هەڵبژاردنەکانی 2021 دووپای دەبێتەوە؟

بە بڕوات عەواد هەڵبژاردنی سەرۆک وەزیران و پێکهێنانی حکومەت دوای هەڵبژاردنەکان بەهۆی پێچراو بوونی دۆخەکە لە هەڵبژاردنەکانی ئێستاش مومکینە وەکوو هەڵبژاردنەکانی 2021 دوا بخرێت و لە سێبەری ڕکابەریەکانی ئێستای نێوان هێزەکانی چوارچێوەی هاوئاهەنگی و نزیک بوونی دەنگی گرووپە سیاسیەکان ئەگەری دووپات بوونەوەی هەمان سیناریۆ و دواکەوتن لە ڕەوتی پێکهێنانی حکومەت بوونی هەیە.


ناوبراو زیادی دەکات کە هەڵوێستی هێزە نێودەوڵەتیە کاریگەرەکان لە عێراقیش لەوانەیە لە دیاری کردنی ڕێگای ڕێککەوتنە سیاسیەکانی داهاتوو، بەتایبەتی سەبارەت بە هەڵبژاردنی سەرۆک وەزیرانی نوێ ڕۆڵی هەبێت، بۆیە پێش بینی دەکرێت کە قۆناغی دوای هەڵبژاردنەکان و ڕەوتی هەڵبژاردنی سەرۆک وەزیرانی داهاتوو بە تۆزێک هەوراز و نشێوەوە بچێتە پێشەوە.